2012 წლის კვლევის შედეგებზე დაყრდნობით, რომელიც გამოქვეყნდა 2012 წ. მეცნიერებმა მიიჩნიეს, რომ ინტელექტის გაზომვა და, კერძოდ, IQ-ს ტესტები მცდარია და აზრს მოკლებული. კვლევა, რომელმაც 100 ათასზე მეტი ადამიანი მოიცვა, ონლაინ-რეჟიმში ჩატარდა და ხელმისაწვდომი იყო დედამიწის ყველა წერტილში. რესპონდენტებს სთხოვეს 12 კოგნიტური – ყურადღების, აზროვნების, მეხსიერების საკვლევი – ტესტის, აგრეთვე ოჯახისა და ცხოვრების წესის შემსწავლელი კითხვარის შევსება.
„შედეგები მოულოდნელი აღმოჩნდა, – განაცხადა ადრიან ოუენმა, პროექტის უფროსმა მკვლევარმა. – ჩვენი ვარაუდით, კვლევაში რამდენიმე ასეული რესპონდენტი მიიღებდა მონაწილეობას, მაგრამ საბოლოოო ჯამში ტესტირება სხვადასხვა კულტურის, აღმსარებლობისა და ასაკის ათასობით ადამიანმა გაიარა".
შედეგებმა აჩვენა, რომ განსხვავება შეიძლება აიხსნას სულ მცირე სამი სხვადასხვა ფაქტორით: ხანმოკლე მეხსიერებით, აზროვნებითა და ვერბალური კომპონენტით. მაგრამ ისეთი კომპონენტი, რომელიც ცალსახად ახსნიდა ყველაფერს, არ არსებობს. გარდა ამისა, მეცნიერებმა მაგნიტურ-რეზონანსული ტომოგრაფია გამოიყენეს, რათა დაედასტურებინათ, რომ კოგნიტურ რუკაზე არსებული განსხვავება განისაზღვრება თავის ტვინის სხვადასხვა სქემით. ეს კი ნიშნავს, რომ „ინტელექტი", როგორც ერთიანი რაობა, არ არსებობს – არის რამდენიმე ტიპის ერთმანეთისაგან დამოუკიდებლად მოქმედი უნარი, რომელიც სრულ სურათს აყალიბებს. მაშასადამე, ინტელექტის საზომი ტესტები მართლაც არაკორექტულია და რეალურ სურათს ვერ ასახავს.
გარდა ამისა, მეცნიერებმა კიდევ რამდენიმე საინტერესო კანონზომიერება დაადგინეს. სახელდობრ, ლაპარაკია იმ გავლენაზე, რომელსაც ახდენს ასაკი, სქესი და კომპიუტერული თამაშების სიყვარული კოგნიტურ უნარებზე. რაგინდ უცნაური არ უნდა იყოს, რეგულარული ვარჯიში მნიშვნელოვანი არ არის. მაგრამ ხანდაზმულობა აქვეითებს მეცნიერებას და ზოგჯერ აზროვნებასაც. ადამიანი, რომელიც ხშირად ერთობა კომპიუტერული თამაშებით, გაცილებით უკეთ შედეგს აჩვენებს ხანმოკლე მეხსიერების მხრივ. მწეველს კი, პირიქით, ხანმოკლე მეხსიერება, აგრეთვე ვერბალური ფაქტორები უფრო ცუდი აქვს. ხანმოკლე მეხსიერების უფრო დაბალი მაჩვენებლები აგრეთვე დამახასიათებელია შფოთვის მაღალი დონის მქონე ადამიანისათვის.
შედეგები გამოქვეყნებულია ჟურნალ „Neuron"-ში, სტატიაში სახელწოდებით „ადამიანის ინტელექტის ფრაქციონირება".
Scientists Debunk the IQ Myth: Notion of Measuring One's Intelligence Quotient by Singular, Standardized Test Is Highly Misleading
After conducting the largest online intelligence study on record, a Western University-led research team has concluded that the notion of measuring one's intelligence quotient or IQ by a singular, standardized test is highly misleading.
The findings from the landmark study, which included more than 100,000 participants, were published Dec. 19 in the journal Neuron. The article, "Fractionating human intelligence," was written by Adrian M. Owen and Adam Hampshire from Western's Brain and Mind Institute (London, Canada) and Roger Highfield, Director of External Affairs, Science Museum Group (London, U.K).
Utilizing an online study open to anyone, anywhere in the world, the researchers asked respondents to complete 12 cognitive tests tapping memory, reasoning, attention and planning abilities, as well as a survey about their background and lifestyle habits.
"The uptake was astonishing," says Owen, the Canada Excellence Research Chair in Cognitive Neuroscience and Imaging and senior investigator on the project. "We expected a few hundred responses, but thousands and thousands of people took part, including people of all ages, cultures and creeds from every corner of the world."
The results showed that when a wide range of cognitive abilities are explored, the observed variations in performance can only be explained with at least three distinct components: short-term memory, reasoning and a verbal component.
No one component, or IQ, explained everything. Furthermore, the scientists used a brain scanning technique known as functional magnetic resonance imaging (fMRI), to show that these differences in cognitive ability map onto distinct circuits in the brain.
With so many respondents, the results also provided a wealth of new information about how factors such as age, gender and the tendency to play computer games influence our brain function.
"Regular brain training didn't help people's cognitive performance at all yet aging had a profound negative effect on both memory and reasoning abilities," says Owen.
Hampshire adds, "Intriguingly, people who regularly played computer games did perform significantly better in terms of both reasoning and short-term memory. And smokers performed poorly on the short-term memory and the verbal factors, while people who frequently suffer from anxiety performed badly on the short-term memory factor in particular."
წყარო - Fractionating Human Intelligence
წყარო - Fractionating Human Intelligence
წყარო - http://www.uwo.ca/bmi/
Авторы отмечают, что показатели интеллектуальных способностей человека зависят как минимум от трех компонентов - кратковременной памяти, способности логически рассуждать, а также вербального компонента.
Популярные и широко используемые стандартные тесты на IQ не могут корректно отражать уровень интеллектуальных способностей, поскольку они зависят от нескольких разных подсистем мозга — к такому выводу пришли британские и канадские ученые по итогам широкомасштабного эксперимента с участием более 100 тысяч добровольцев.
История тестов на "коэффициент интеллекта" — IQ (intelligence quotient) — началась в 1904 году, когда британский психолог Чарльз Спирмен (Charles Spearman) обнаружил, что способности к решению целого спектра задач разного типа коррелируют друг с другом. Он предположил, что за выполнение всех типов интеллектуальных задач отвечает один общий фактор, который он обозначил буквой g (от "general" — общий).
На базе работ Спирмена психологи начали создавать различные методы измерения этого фактора — тесты и вопросники для измерения коэффициента интеллекта. Разные исследования показывали связь уровня IQ с наследственностью, социально-экономическими факторами, с половой принадлежностью.
Эдриан Оуэн (Adrian Owen) и Адам Хэмпшир (Adam Hampshire) из канадского университета Западного Онтарио и Роджер Хайфилд (Roger Highfield) из лондонского Музея науки решили выяснить, что именно измеряют IQ-тесты и какое отношение их результаты имеют к действительному уровню человеческого интеллекта.
Авторы исследования в ноябре 2010 года запустили сайт 12 Pillars of Wisdom, на котором любой желающий мог пройти серию из 12 тестов, проверяющих различные типы когнитивных способностей — умение планировать, делать логические умозаключения, внимание, кратковременную память и ряд других. Количество участников этого онлайнового эксперимента превысило 100 тысяч человек.
Кроме того, ученые провели эксперимент с участием 16 добровольцев, которые должны были выполнять те же тесты, находясь в томографе, который фиксировал уровень активности в различных зонах их мозга.
"Результаты… представляют собой свидетельства в пользу точки зрения, что человеческий интеллект не является единой сущностью, но скорее, формируется из множества компонентов", — пишут ученые в статье, опубликованной в журнале Neuron.
Авторы отмечают, что показатели интеллектуальных способностей человека зависят как минимум от трех компонентов — кратковременной памяти, способности логически рассуждать, а также вербального компонента. Все они несводимы друг к другу, и из них нельзя "собрать" в один показатель, который позволил бы объяснить все.
Кроме того, исследование с помощью метода функциональной магнитно-резонансной томографии показало, что при решении разных задач активируются разные области мозга. Ученые выяснили, что существуют как минимум две независимые цепи нейронов, которые отвечают за решение разных типов задач.
Таким образом ученые делают вывод, что интеллекта как единой сущности не существует — есть набор независимых и разных типов мыслительных способностей.
"Интеллект в целом есть проявление свойств анатомически различных когнитивных систем, каждая из которых имеет свой собственный уровень возможностей", — говорится в статье.
Таким образом, делают вывод ученые, попытки измерять уровень интеллекта как единый показатель, ни к чему не ведут, а IQ-тесты нельзя использовать для целей психологических исследований.
წყარო - Британские ученые доказали бесполезность IQ-тестов
Комментариев нет:
Отправить комментарий